Pompoenen
Pompoenen, bieten, wortels en knollen zijn bij YUBA zeer geliefd.
De smaak van pompoen, biet, wortel en knol kan enorm uiteenlopen door diverse bereidingen.
Deze groenten, zijn onmisbaar in de plant-based keuken.
Ze geven vulling, smaak en staan als een huis in een gerecht.
Ze zijn prachtig om er soep van te maken, een bouillon, een crème en het zijn dankbare bloeiers en groeiers in de moestuin.
Ze vragen niet veel aandacht en voordat je het weet zijn ze er.
Dikke wortelen, dikke bieten, knollen en onder grote bladeren verstopt liggen pompoenen te wachten om in een maaltijd verwerkt te worden.
Pompoenen zijn er in diverse soorten en maten.
De pompoenfamilie is erg uitgebreid.
Tot de subgroepen van de pompoenfamilie behoren de komkommers, augurken, courgetten, pattisons en alle soorten meloenen.
Meloenen zijn kwetsbaardere varianten, niet zo lang houdbaar en ook minder voedzaam dan pompoenen. Ze bevatten echter belangrijke vitaminen en mineralen.
Komkommer en watermeloen zijn de allerbelangrijkste zomervarianten van de pompoenfamilie.
Over de gehele wereld zijn deze geliefd.
Ze worden gewaardeerd door hun verkoelende, sappige en multi-inzetbare eigenschappen.
Wintervarianten zijn de varianten die rond september, oktober, november in de Europese supermarkten vers te koop worden aangeboden en deze zijn doorgaans lang houdbaar, zelfs buiten de koeling.
Vanuit speciale pakhuizen, met de ideale temperatuur en luchtvochtigheid, zijn ze het gehele jaar beschikbaar. Buiten de koeling zijn ze ook lang houdbaar maar zijn ze gevoelig voor schimmels. Vers zijn ze echter het lekkerst omdat hun schil, door het lange koelen, muf kan worden.
Eén eigenschap hebben ze gemeen, laat ze niet te groot worden.
Het vruchtvlees kan daardoor melig en hun zaden erg groot worden waardoor ze het vruchtvlees wat verdringen.
Het vruchtvlees levert daardoor in qua smaak en structuur.
Wanneer je een pompoen gaart smaken ze soms naar zoete aardappelen, dit is afhankelijk van de soort.
Rauw zijn ze niet altijd te eten maar heel fijngesneden en op smaak gemaakt met een pickle is dit geen probleem.
De flespompoen, oranje hokkaido, de groene muskaat, de gele muskaat, de Turkse muts, blauwe pompoenen en de spaghettipompoen zijn de bekendste soorten die verkrijgbaar zijn.
Hun smaken variëren van lichtzoet tot nootachtig.
Ze kunnen behoorlijk flauw van smaak zijn waardoor het nodig is om ze goed op smaak te brengen met peper, zout of andere kruiden.
Let op! sierpompoenen zijn giftig, zet ze nooit samen met eetbare pompoenen in je moestuin.
Kruisbestuiving door bijen en hommels kunnen varianten voortbrengen die giftig zijn, via sierpompoenen in de buurttuinen kan dit ook gebeuren.
Komt er een pompoen uit je plant die je niet herkent, twijfel dan niet maar eet deze variant niet.
De giftstof van de sierpompoen is erg ziekmakend en wordt veroorzaakt door cucurbaticinen.
Bewaar nooit zaad van pompoenen om er het volgend zaaiseizoen nieuwe pompoenen mee te laten groeien.
Ze kunnen verkeerde varianten opleveren.
Koop jaarlijks nieuwe zaden, liefst biologisch gekweekt, dan weet je zeker dat deze verantwoord zijn.
Biet
Biet is veelzijdig en de smaak is aards.
Net als snijbiet werd in vroegere jaren alleen de steel en het blad gegeten.
Dat veranderde toen de knol werd ontdekt.
Door cultivatie is de biet lekkerder geworden en heeft deze een andere vorm gekregen.
De aardse smaak komt niet door de grond waarin hij groeit maar ontstaat uit een molecuul in de biet zelf. Soorten bietzijn: rode, gele, witte, chioggia en snijbiet.
Snijbiet heeft alleen stengel en blad.
Wanneer bieten biologisch geteeld worden kan alles gegeten worden.
Het zijn dankbare groeiers in de moestuin, vooral in lossere grond ontwikkelen ze zich tot mooie grote knollen.
Wortels
De oranje wortel zoals we die vandaag kennen, is ontstaan door selectieve kweek en veredeling. Oorspronkelijk hadden wortels een paarsige of witte kleur. Door gerichte kruisingen en selecties hebben kwekers in Nederland maar ook in andere delen van Europa in de 17e eeuw oranje wortels ontwikkeld. Dit deden ze om de wortels te laten overeenkomen met de kleuren van het Huis van Oranje, de koninklijke familie van Nederland.
Door het selecteren van wortels met oranje kleur en het kruisen van verschillende variëteiten met deze eigenschap, werden de genen voor oranje pigment versterkt en verspreid in de populatie. Dit resulteerde uiteindelijk in de oranje wortel die we tegenwoordig overal ter wereld kennen en consumeren.
Het proces van veredeling en selectie wordt nog steeds gebruikt om nieuwe wortelvariëteiten met verschillende kleuren, maten en smaken te ontwikkelen. Zo zijn er nu ook paarse, gele en zelfs witte wortelsoorten beschikbaar, die elk unieke voedingsstoffen en smaakeigenschappen hebben.
Het caroteen pigment in de oranje wortels is oplosbaar in olie, waardoor ze hun kleur behouden als ze in water worden gekookt.
De andere soorten wortels bevatten anthocyaanpigmenten die oplosbaar zijn in water, waardoor deze wortels hun kleur afgeven aan de omgeving.
De paarse wortel staat ook bekend als de oerwortel en was lange tijd de enige variant. Tegenwoordig is deze wortel weer hip en terug van weggeweest.
Enkele soorten
Oranje, paarse en gele wortel, bospeen, pastinaak, peterseliewortel, aardpeer, schorseneer, crosnes, lotuswortelen.
Knollen
De knollenfamilie is een groot, ze groeien zowel boven als onder de grond.
Een paar knollen, waarmee we bij Yuba graag werken, bespreken we in deze module.
Er zijn er echter veel meer knollen waarvan de aardappelknol een voorbeeld is, die wordt in module 3 behandeld.
Koolrabi
Aardpeer
Knoflookknol
De knoflookbol is eigenlijk een cluster van kleine knollen, en het wordt veel gebruikt als smaakmaker in verschillende gerechten.
Ui
Uien groeien als bolvormige knollen en worden veel gebruikt om smaak aan gerechten toe te voegen. Deze worden veel gebruikt in de diverse recepten d sier besteden we verder geen aandacht aan.
Radijs
Radijsjes zijn kleine, ronde knollen met een scherpe smaak en worden vaak rauw gegeten in salades.
Dit is slechts een selectie van eetbare knollen, en er zijn nog veel meer soorten en variëteiten beschikbaar over de hele wereld, die worden gebruikt in diverse keukens en gerechten.
Zoete aardappel
De zoete aardappel is een heerlijke zoete knol die doet denken aan zoete oranje wortel maar dan met meer zetmeel. Zoete aardappel is veelzijdig en erg gezond.
Er is een verscheidenheid aan bewerkingen en bereidingen die je met pompoenen, bieten, wortels en knollen kunt doen.
Je kunt ze koken, persen, stomen, roosteren in een oven, poffen en rauw eten. Het roken, drogen en bevriezen zijn technieken die de structuur aantasten waardoor je nog meer kunt met deze productgroep.
Genoeg mogelijkheden dus om er een mooie maaltijd mee te maken.